Başvuru ve Kabul Koşulları

Siyaset Sosyolojisi Yüksek Lisans Programı, interdisipliner bir sosyal bilim anlayışı doğrultusunda, üniversitelerin örgün öğrenim veren herhangi bir lisans programından mezun olmuş her öğrenciye açık olacaktır. Aşağıda belirtilen koşullara göre başvuran adaylarla mülakat yapılacak; başarılı olanlar Siyaset Sosyolojisi Yüksek Lisans Programına kayıt yaptırabileceklerdir. Bunların dışında İstanbul Üniversitesi Senatosu’nun belirlediği genel kabul koşulları aynen geçerli olacaktır. 

• Başvuru için 4 yıllık bir bölümden mezun olmak gereklidir.

• Mezuniyet koşulu: Yüksek Lisans Programlarına (tezli) başvuracak adayların lisans not ortalamalarının (AGNO / CGPA) 100 üzerinden en az 60 olması gerekir.

• ALES koşulu: Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı’ndan en az 65 puan (Eşit Ağırlık türünde) alması gerekir.

• Yabancı dil koşulu: YDS veya eşdeğeri sınav için taban puan 50’dir.

• Yatay geçiş kontenjanlarına, bir diğer enstitünün aynı düzeydeki eşdeğer lisansüstü programında en az bir yarıyılını tamamlamış bulunan, almış olduğu derslerin tamamını başarmış olan öğrenciler başvurabilir. Tezli yüksek lisans programlarında normal öğrenim süresinin son bir yarıyılında yatay geçiş yapılmaz.

Başvuru süreci ve koşulları konusunda detaylı bilgi için sosyalbilimler.istanbul.edu.tr sitesinden veya 0212 440 20 00 numaralı telefondan Sosyal Bilimler Enstitüsü ile irtibata geçiniz.

​

Değerlendirme Ölçütleri

Yüksek lisans programlarına başvurabilmek için, bunların toplanmasıyla elde edilen giriş notunun en az 65 olması gerekir.

Mezuniyet Koşulları
Siyaset Sosyolojisi Tezli Yüksek Lisans Programında, 7 seçmeli ve 1 seminer dersi olmak üzere en az 21 kredilik (60 AKTS) ders alma zorunluluğu mevcuttur. Lisans öğrenimini başka bölümde yapmış öğrencilerden bir ya da iki dönem bilimsel hazırlık eğitimi almaları istenir. Derslerini başarı ile tamamlayan yüksek lisans öğrencilerinin konu belirleyip danışman seçerek yüksek lisans tezlerini danışmanları nezaretinde hazırlamaları beklenir. Öğrenciye tezini tamamlaması için 4 yarıyıl tanınır. Öğrenci, hazırladığı tezi, çoğunluk oyu ile karar veren 5 kişilik bir jüri önünde savunmak zorundadır. Öğrencinin danışmanı bu jürinin doğal üyesidir. Öğrencilerin programdan mezun olabilmeleri için alınması zorunlu olan tüm derslerden başarılı olmaları ve tezlerini başarıyla tamamlamaları gerekmektedir.

GÜZ YARIYILI
                

​   

BAHAR YARIYILI

​

GÜZ YARIYILI

1. SİYASAL DÜŞÜNCELER TARİHİ

Bu dersin amacı, seçilmiş düşünürlerin yapıtları aracılığıyla öğrencilerin siyaset felsefesi ve teorisinin temel konu ve ilkelerini eleştirel bir bakışla kavramalarını sağlamak ve böylece adil bir toplum ve devlet-toplum-birey arasında dengeli bir ilişki konusunda kendi görüşlerini oluşturmalarına yardımcı olmaktır.

Öğretim Görevlisi: Prof. Dr. Fatmagül Berktay

Haftalık Ders Planı

1. Neden Siyasal Düşünceler Tarihi? Siyaset Felsefesi/Siyaset Teorisi/Siyaset Bilimi Ayrımı
2. Eski Mezopotamya’dan Eski Yunan’a
3. “İlk Filozoflar”, Sofistler, Sokrates
4. Antik Demokrasinin Doğuşu ve Kurumları
5. Platon ve Aristoteles
6. Helenistik Dönem ve Roma Hukukçuları
7. Roma’nın Çöküşü ve Batı Feodalitesi
8. Batı Ortaçağı’nda Siyasal Düşünce
9. Bizans Siyasal Düşüncesi
10. İslam Siyasal Düşüncesi; Farabi ve İbni Haldun
11. Rönesans, Yeni İnsan ve Özgürlük Anlayışı
12. Mutlak Egemenliğin Kuramcıları: Machiavelli, Bodin, Hobbes
13. Mutlak Egemenlikten Egemenliğin Sınırlandırılmasına: John Locke
14. Modern düşüncede bir kavşak noktası: J. J. Rousseau ve “Genel İrade” Kavramı

Prof. Dr. Fatmagül BERKTAY

1950 doğumludur. 1978 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümünden mezun oldu. İlk yüksek lisansını 1983 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Siyaset Bilimi Bölümünde, ikinci yüksek lisansını ise 1991 yılında Women and Religion: Discourses of Domination and Resistance başlıklı teziyle York Üniversitesi (İngiltere) Kadın Araştırmaları Bölümünde tamamladı. Doktorasını 1994 yılında Tek Tanrılı Dinler Karşısında Kadın başlıklı teziyle Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesinde yaptı. 1992-1995 yılları arasında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümünde araştırma görevlisi, 1995-2000 yılları arasında İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümünde doçent unvanıyla çalıştı. 2001 yılında profesör oldu. 2003-2015 yılları arasında İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümünde Siyaset Bilimi Ana Bilim Dalı Başkanlığı, 2007-2010 yılları arasında aynı fakültede Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölüm Başkanlığı, 2010-2013 yılları arasında İstanbul Üniversitesi Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürlüğü görevlerini yürüttü. 2017 yılında emekli oldu. Yurt içinde ve dışında yayınlanmış çok sayıda eseri olan Berktay’ın çalışmaları siyasal düşünce tarihi, çağdaş siyaset teorisi, toplumsal cinsiyet, kadın hareketleri ve Türkiye’de demokratikleşme sorunsalı alanlarında yoğunlaşmaktadır.

 
2. DEVLET-DİN İLİŞKİLERİ
Tarih boyunca çok farklı toplum biçimlerinde siyasi iktidarın yapılanması ile dinî müessesenin ilişkileri farklı tecrübelere konu olmuştur. Avrupa deneyiminin 1500’lerden itibaren giderek bir uygarlık tecrübesine dönüşmesi, modern uygarlıkla birlikte Avrupa deneyiminin küresel ölçekte yaygınlaşması, farklı toplumlarda siyaset alanı ile dinî alanın ilişkilerinin düzenlenmesinde yeni biçimlenmeleri getirmiştir. Modernleşme tecrübelerine bağlı olarak ortaya çıkan yeni biçimlenmeler siyasetin yeni yapılanma biçimlerini getirdiği kadar, dinî alanla ilişkileri de yeniden düzenlemiştir. Türkiye tecrübesinde, yenileşme dönemi ile birlikte devlet aygıtının ve siyasetin işleyiş mekanizmalarının yeniden tanımlanması en başından itibaren dinî müessese ve yapılarla ilişkiyi de gündeme getirmiştir. Modernleşme sürecinde bu ilişkiler bir yandan yeniden kurumlaşırken diğer yandan da gerilim ve sorun alanlarını da siyaset ve din ilişkilerine içkin hale gelmiştir. Bu derste, yenileşme dönemi Türkiye tecrübesi merkeze alınarak devletin ve siyasetin işleyiş mekanizmalarının yeniden tanımlanma sürecinde dinî müessese ve yapılarla ilişkiler ele alınacak; yeni yapılandırma sürecinin kurumlaşması kadar, sorun ve gerilim alanları üzerinde durulacaktır.

Öğretim Görevlisi: Prof. Dr. İsmail Coşkun

Haftalık Ders Planı
1. Modern uygarlık sorunu olarak din-siyaset ilişkileri
2. Avrupa Deneyimi I: Ortaçağ, Hristiyanlık, Kilise ve Siyaset
3. Avrupa Deneyimi II: Modern Toplum, Burjuva Sınıfı, Siyasetin Yeniden Yapılandırılması ve Din
4. Bir Kıta Avrupası Tecrübesi olarak Laiklik
5. Yerleşik Uygarlık Tecrübelerinde Devlet-Din İlişkileri
6. Bizans İmparatorluğu’nda Devlet-Din İlişkileri
7. Osmanlı İmparatorluğu’nun Kuruluş Döneminde Dinî Yapılar
8. Klasik Dönem Osmanlı Tecrübesinde Devlet-Din ilişkileri
9. On dokuzuncu Asır Osmanlı Modernleşmesinin Temel Dinamikleri
10. Osmanlı Modernleşme Sürecinde Devlet-Din İlişkileri
11. Cumhuriyet Dönemi’nde Modernleşmenin Yeni Dinamikleri
12. Cumhuriyet Dönemi Modernleşmesinde Devlet-Din İlişkileri
13. Laiklik Tartışmalarının Yükseliş Dinamikleri
14. Dinî Yapılar / Cemaatler ile Siyaset Arasındaki İlişkiler

Prof. Dr. İsmail COŞKUN
1959 Adana-Kozan doğumludur. 1981’de İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümünden mezun oldu. Aynı bölümde 1987 yılında “Niyazi Berkes’te Doğu-Batı Sorunu” başlıklı yüksek lisans tezini, 1991 yılında ise “Modern Devletin Doğuşu” başlıklı teziyle doktorasını tamamladı. Hâlen aynı bölümde öğretim üyesi olarak çalışmakta ve Bölüm Başkanlığı görevini yürütmektedir. Başlıca ilgi alanları modern devlet, modernleşme, Türk modernleşmesi, ütopyalar ve edebiyat sosyolojisidir.

 
3. MODERN TÜRKİYE’NİN OLUŞUMU
Bu dersin amacı, Türk batılılaşmasının sosyal ve düşünce tarihinin bir değerlendirmesini sunmaktır. Osmanlı batılılaşmasının başlangıcı ve sebepleri, batılılaşma tecrübemizin gösterdiği özellikler, bu süreçte tarih sahnesine çıkmış aktörler (Mustafa Reşid Paşa, Mithat Paşa gibi bazı bürokratlar, Tanzimat gibi modern reform hareketleri, Osmanlı İmparatorluğu’nda Yeni Osmanlılar, Jön Türkler gibi ilk entelektüel hareketler vb.) bu dersin temel konularını oluşturmaktadır. Osmanlı ve Türk batılılaşma tecrübesi, – Mısır, Suriye, Hindistan alt-kıtası ve Kuzey Afrika gibi – İslam dünyasının diğer ülkelerinin modernleşme tecrübeleri ile mukayeseli olarak da değerlendirilmeye çalışılacaktır.

Öğretim Görevlisi: Prof. Dr. Yücel Bulut

Haftalık Ders Planı
1. Giriş: Türkiye’de Çağdaş Düşünce Tarihi’ne dair Bazı Gözlemler
2. Geleneksel Kimliğin İhyası veya İlk Yenileşme Hareketleri: 17. ve 18. Yüzyıllar
3. İki Düzen Arasında: III. Selim ve Nizam-ı Cedit
4. İki Deney: Şeri Hüccet ve Sened-i İttifak
5. Yeni Bir Devlete Doğru: II. Mahmut ve Reformları
6. Tanzimat Fermanı ve Islahat Fermanı
7. Yeni Osmanlılar Hareketi: Tarihî ve Kurucu Figürler (Mustafa Fazıl Paşa, Namık Kemal, Ziya Paşa, Ali Suavi)
8. Abdülhamit Dönemi
9. Jön Türkler ve II. Meşrutiyet
10. II. Meşrutiyet Dönemi Fikir Hareketleri: Üç Tarz-ı Siyaset I
11. II. Meşrutiyet Dönemi Fikir Hareketleri: Üç Tarz-ı Siyaset II
12. Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Kalan Miras
13. Cumhuriyet Dönemi Düşünce ve Kültür Hareketleri: 1923-1950
14. Cumhuriyet Dönemi Düşünce ve Kültür Hareketleri: 1950’den Günümüze

Prof. Dr. Yücel BULUT
1966 Gümüşhane doğumludur. 1989’da İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümünden mezun oldu. Aynı bölümde 1993 yılında “‘Türk Dostları’ Pierre Loti ve Claude Farrère” başlıklı yüksek lisans tezini, 2000 yılında ise “1945 Sonrasında Oryantalizme Yöneltilmiş Eleştirilerin Değerlendirilmesi” başlıklı teziyle doktorasını tamamladı. Hâlen aynı bölümde öğretim üyesi olarak çalışmakta, ayrıca Göç ve Göçmen Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü görevini yürütmektedir. Başlıca ilgi alanları sosyal teori, kimlik, oryantalizm, kültür incelemeleri ve göçtür.
 

4. MODERN OSMANLI BÜROKRASİSİ
Osmanlı Devleti modern dönemde kendini adeta yeniden icat etmiştir. Merkezileşmeyle beraber ülkenin daha etkin yönetilmesi, kaynakların daha verimli kullanılması ve teb’a sadakatinin tekele alınması için yeknesak idari ve hukuki yapılar tesis edilmeye çalışılmıştır. İçeride diğer sadakat odaklarına, dışarıda Avrupa devletlerine karşı daha rekabetçi siyasi ve idari aygıtlar ihdas edilerek kurumsallaştırılmaya çalışılmıştır. Görevleri ve sorumlulukları giderek artan, işlevsel olarak karmaşıklaşan modern devletin çarkını döndürecek insan kaynaklarını yetiştiren eğitim müesseseleri kurulmuş ve memuriyet fonksiyonları kanuna raptedilmiştir. Bürokratik büyümeyle mütenasip ehliyet esasına dayalı kariyer yapıları, uzmanlaşma ve standardizasyon esasları, tebaaya ve kaynaklara nüfuz edecek teşkilat ve tasnif usulleri geliştirilmeye çalışılmıştır. Bu derste modern devletin olmazsa olmaz bir tezahürü olan bürokrasinin Osmanlı Devleti’nde nasıl yenilendiği ve kurumsallaştığı, toplumsal yapıyı nasıl etkilediği, çağdaşı olan diğer devletlerle karşılaştırmalı olarak ele alınacaktır. Merkez ve taşra idaresinin dönüşümü yanında, bu dönüşümün mimarı olan büyük-küçük memurların sosyal kökenleri, eğitim durumları, kariyer çizgileri, siyasal ve ideolojik görüşleri, sadakat anlayışları, kısaca zihniyet yapıları da işlenecektir.

Öğretim Görevlisi: Prof. Dr. Abdülhamit Kırmızı

Haftalık Ders Planı
1. Modern Devlet ve Bürokrasi
2. Klasik Osmanlı Teşkilatı
3. İmparatorluklarda Bürokrasinin Dönüşmesi
4. Osmanlı Merkez Teşkilatında Yenilenme
5. Osmanlı Taşra Teşkilatında Yenilenme
6. Osmanlı Vilayet İdaresi
7. Osmanlı Bürokrasisinin Sosyal Tarihi
8. Osmanlı Memuru
9. Osmanlı Memurlarının Kariyer Çizgileri
10. Memuriyet ve Siyaset
11. Gayrimüslim Memurlar
12. İttihat ve Terakki Devrinde Osmanlı Bürokrasisi
13. Savaş Bürokrasisi
14. Cumhuriyete Aktarılan Bürokrasi Mirası

Prof. Dr. Abdülhamit KIRMIZI
1971 Almanya doğumludur. 1995 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Kamu Yönetimi bölümünden mezun oldu. Yüksek lisans öğrenimini Hacettepe Üniversitesi Tarih Bölümünde, doktorasını 2005 yılında Boğaziçi Üniversitesi Tarih Bölümünde tamamladı. Dört kitap yayınladı: Abdülhamid'in Valileri: Osmanlı Vilayet İdaresi (1895-1908) (2007), Avlonyalı Süreyya Bey: Osmanlı Sonrası Arnavutluk (ed., 2009), Otur Baştan Yaz Beni: Oto/Biyografiye Taze Yaklaşımlar (ed., 2013), Avlonyalı Ferid Paşa: Bir Ömür Devlet (2014). 2012’de doçent, 2017’de profesör oldu. 2010 yılından beri Şehir Üniversitesi Tarih bölümünde Tarih Yazımı, Geç Osmanlı Tarihi ve Oto/Biyografi dersleri vermektedir.
 

5. DEVLET, EKONOMİ VE TOPLUM
Liberal sağ düşünce devletin ekonomik işlevlerinin minimuma düşürülmesini ama devletin güvenlik işlevini en etkili yerine getirecek ölçüde güçlü olmasını arzularken, korporatist sol düşünce ise devletin adil bir toplumun yaratılması için sosyal bir araç olarak devreye girmesini savunmaktadır. Pierre Bourdieu devlete biçilen bu iki farklı işlevi, “devletin sağ ve sol eli” metaforuyla açıklar. Peki, gerçekten devlet ne için vardır? Devlet nerede biter toplum nerede başlar? Devlet olmaksızın piyasanın işleyebilmesi mümkün müdür? Piyasaların gelişmesi klientalist ilişki ağlarını, siyasi patronajı ortadan kaldırır mı? Yolsuzluk neden artar? Din ve ekonomi ilişkisi nedir? Kapitalizmin ahlakileşmesi mümkün müdür? Sınıfsal farklılıklar devlet ve ekonomi alanında cereyan eden güç kavgalarında ne ölçüde belirleyicidir? Bu derste, siyaset ve ekonomi ilişkisi sorunsalı hakkında sosyal bilimler alanında üretilmiş temel metinlerden hareket edilerek neoliberal kapitalizminin karşı karşıya olduğu güncel sorunlar üzerine bir kavrayış sunmak hedeflenmektedir.

Öğretim Görevlisi: Doç. Dr. K. Cem Özatalay

Haftalık Ders Planı
1. Liberal Düşüncede Devlet ve Piyasa

2. Marx’ta Ekonomik Determinizm
3. Durkheim ve Kurumların Rolü
4. Weber, Kültür ve Ekonomi
5. Kurumsalcılık (Veblen ve Polanyi)
6. Siyasetin Görece Özerkliği Tezi (Gramsci ve Althusser)
7. Keynes’te Devlet Müdahalesi
8. Kamu Tercihi Teorisinde Rant Kollama
9. Devlet Kapasitesi ve Ekonomik Kalkınma
10. Foucault ve Neoliberal Yönetimsellik
11. Bourdieu’de Devlet Alanı ve Ekonomi
12. Jessop: Kapitalist Devleti Yerine Oturtmak
13. Ekonomi, Siyaset ve Klientalizm
14. Neoliberalizmin Krizi ve Ahlak

Doç. Dr. K. Cem ÖZATALAY
1992’de Galatasaray Lisesinden, 2000 yılında İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi İktisat Bölümünden mezun oldu. Yüksek lisansını 2003’te “La situation de classe des travailleurs du secteur informel en Turquie: Le cas d’İkitelli” başlıklı çalışmasıyla Marmara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Kamu Yönetimi (Fransızca) Bölümünde, doktorasını ise 2010’da “Diversité des consciences ouvrières à l’ère des pragmatismes: L’ouvrier de l’État-nation versus l’ouvrier de la glocalisation – Une étude sur le cas des ouvriers d’Isdemir, de Petkim et de la TTK en Turquie” başlıklı teziyle L’École des hautes études en sciences sociales’te (EHESS) tamamladı. 2015 yılında sosyoloji doçenti oldu. 2002 yılından bu yana Galatasaray Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümünde öğretim üyesi olarak çalışmaktadır. Çalışmaları iktisat sosyolojisi, toplumsal tabakalaşma, neoliberalizm ve iktisadi dönüşüm alanlarında yoğunlaşmaktadır.
 

6. SEMİNER
Bu ders esas olarak, öğrencilerin tez önerilerini tasarlama, geliştirme ve hipotezlerini kurma süreçlerine katkı sağlamayı amaçlamaktadır. Bu doğrultuda, siyaset sosyolojisinin genel ilgi alanları, temel sorunsalları, başlıca kavramsal ve kuramsal araçları ele alınacaktır. Bu ders kapsamında ayrıca, dünyada ve özellikle Türkiye’de gözlemlenen güncel siyasal olgu ve süreçler tartışılacak; aynı zamanda siyaset sosyolojisindeki yeni eğilim ve kuramlar, temsil gücüne sahip araştırma ve yayınlar bağlamında incelenecektir.

Öğretim Görevlisi: Doç. Dr. Enes Kabakcı

Haftalık Ders Planı
1. Dersin İçeriği ve Amacı
2. Toplum-Siyaset İlişkisi: Temel Sorunsallar
3. Siyaset Sosyolojisinde Güncel Eğilimler, Yeni Kuramsal Yaklaşımlar
4. Siyaset Çalışmalarına Tarihsel Sosyolojinin Katkısı
5. Siyaset Çalışmalarına Antropolojinin Katkısı
6. Çağdaş Demokrasilerin Krizleri
7. Yeni Muhafazakârlık(lar)
8. Yeni Milliyetçilikler
9. Yeni Toplumsal Hareketler ve Siyaset
10. Sivil Toplum, Özel ve Kamusal Alan Tartışmaları
11. Ulus Devlet ve Vatandaşlığın Dönüşümü
12. Din-Siyaset İlişkisi: Sekülarizm ve Laiklik
13. Şiddet / Sembolik Şiddet
14. Kimlik, Beden ve İktidar

Doç. Dr. Enes KABAKCI

1973 İstanbul-Beyazıt doğumludur. 1992’de Galatasaray Lisesinden, 1996’da İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümünden mezun oldu. Yüksek lisansını 1999’da “L’activité politique d’Alexis de Tocqueville” başlıklı çalışmasıyla, doktorasını ise 2007’de “Sauver l’Empire. Modernisation, positivisme et formation de la culture politique des Jeunes-Turcs (1895-1908)” başlıklı teziyle Paris I Panthéon-Sorbonne Üniversitesi Siyaset Bilimi Bölümünde tamamladı. 2013 yılında sosyoloji doçenti oldu. 2009 yılından bu yana İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümünde öğretim üyesi olarak çalışmaktadır. Çalışmaları sosyoloji tarihi, siyaset sosyolojisi, tarihsel sosyoloji ve Osmanlı-Türk modernleşmesi alanlarında yoğunlaşmaktadır.
 

BAHAR YARIYILI

1. TÜRKİYE’DE SİYASAL SEÇKİNLERİN TARİHSEL SOSYOLOJİSİ
Bu derste öncelikle seçkinlere dair geliştirilen klasik ve çağdaş kuramlar değerlendirilecek, ardından interdisipliner bir yaklaşımı temsil eden tarihsel sosyolojinin sunduğu imkânlar seferber edilerek Türkiye’deki siyasal seçkinlerin Tanzimat’tan günümüze geçirdiği dönüşüm ve aralarındaki “dolaşımın” dinamikleri tartışılacaktır.

Öğretim Görevlisi: Doç. Dr. Enes Kabakc

Haftalık Ders Planı

1. “Seçkinler” Kavramına dair Genel bir Değerlendirme
2. Seçkinlere dair Klasik/Temel Sosyolojik Kuramlar (Pareto, Mosca, Michels)
3. Seçkinlere dair Çağdaş Sosyolojik Kuramlar (Mills, Bottomore)
4. Siyasal Seçkinler, İktidar Seçkinleri ve Toplum
5. Seçkinler ve Tarihsel Sosyoloji: Kuram, Yöntem ve Uygulamalar
6. Osmanlı-Türk Modernleşmesine Tarihsel Sosyolojik Yaklaşım
7. Türkiye’de Seçkinler: Tarihsel Değerlendirme
8. Klasik ve Modern Dönemde Osmanlı “Seçkinleri”
9. Tanzimat Sürecinde Seçkinler ve Siyaset: Yeni Osmanlılar
10. II. Meşrutiyet Sürecinde Seçkinler ve Siyaset: Jön Türkler
11. Cumhuriyet Seçkinlerinin Sosyolojisi
12. Cumhuriyet Seçkinlerinin Dönüşüm ve “Dolaşımı”
13. 2000’li Yıllarda Türkiye’de Seçkinlerin Dönüşümü: Ampirik Araştırma Örnekleri
14. 2000’li Yıllarda Türkiye’de Seçkinler ve Siyaset: Ampirik Araştırma Örnekleri

Doç. Dr. Enes KABAKCI
1973 İstanbul-Beyazıt doğumludur. 1992’de Galatasaray Lisesinden, 1996’da İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümünden mezun oldu. Yüksek lisansını 1999’da “L’activité politique d’Alexis de Tocqueville” başlıklı çalışmasıyla, doktorasını ise 2007’de “Sauver l’Empire. Modernisation, positivisme et formation de la culture politique des Jeunes-Turcs (1895-1908)” başlıklı teziyle Paris I Panthéon-Sorbonne Üniversitesi Siyaset Bilimi Bölümünde tamamladı. 2013 yılında sosyoloji doçenti oldu. 2009 yılından bu yana İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümünde öğretim üyesi olarak çalışmaktadır. Çalışmaları sosyoloji tarihi, siyaset sosyolojisi, tarihsel sosyoloji ve Osmanlı-Türk modernleşmesi alanlarında yoğunlaşmaktadır.
 

2. ÇAĞDAŞ POLİTİK FELSEFE
Bu ders, öğrencilere Kıta Avrupası felsefesindeki çağdaş meseleleri kavratmayı amaçlamaktadır. Çağdaş Politik Felsefe dersi, politik-olanın neliği üzerine bir araştırma sunmayı hedeflemektedir. Politik-olan ve politika ayrımı üzerine gelişecek ders, farklı felsefe gelenekleri açısından bu kavramsal ayrışmaya bakmayı deneyecektir. Schmitt, Castoriadis, Lefort, Mouffe, Rancière vb. filozofların bu ayrımı yaparak geliştirmiş oldukları iktidar, politika, egemenlik ve praksis kavrayışları irdelenecektir. Böylelikle çağdaş politik felsefenin, temel yönelimleri ve fiili gerçekliği okuma tarzları ortaya konulacaktır.

Öğretim Görevlisi: Doç. Dr. M. Ertan Kardeş

Haftalık Ders Planı
1. Politik Felsefe Nedir? Niçin “siyaset felsefesi” değil?
2. Politik-olan ve Politika ayrımı üzerine
3. Carl Schmitt: Politik-olanın indirgenemezliği
4. Carl Schmitt: Dünya'nın Nomos’u
5. Carl Schmitt: Dünya İç Savaşı
6. Antagonizmanın Yeni Figürleri
7. Prepolitik Aşırı-politikleşme versus Politik Praksis
8. Politik-olan ve Toplumsal Meşruiyet
9. Politik-olan ve Politik Biçim
10. Uzlaşma Retoriği, Çatışmanın Saklanması
11. Yirmi Birinci yüzyılda politik-olanın figürleri
12. Öğrenci Sunumları
13. Öğrenci Sunumları
14. Öğrenci Sunumları

Doç. Dr. M. Ertan KARDEŞ
Felsefe lisansını 2005 yılında bir yılı Paris I Üniversitesi’nde olmak üzere Galatasaray Üniversitesi’nde tamamladı. Aynı üniversitede, 2007 yılında felsefe yüksek-lisans derecesini Cornelius Castoriadis üzerine yazdığı “Politik Modernliği ‘Otonomi’ ve ‘Tahayyül’ Kavramlarıyla Anlamak: Cornelius Castoriadis’in Politik Felsefesi Üzerine Bir İnceleme” başlıklı çalışmasıyla aldı. Doktora tezi süresince, Paris I Panthéon-Sorbonne Üniversitesi NoSoPhi Kürsüsü’nde Carl Schmitt üzerine araştırmalar yaptı. 2012 yılında İstanbul Üniversitesi’nde “Carl Schmitt’in Politik Felsefesi üzerine bir İnceleme” adlı tezi ile doktora derecesini aldı. Walter Benjamin, Carl Schmitt ve çağdaş politik felsefenin çeşitli konularında yayımlanmış makaleleri, kitap bölümleri ve kongre tebliğleri bulunmaktadır. Güncel olarak, savaşın dönüşümü ve şiddet halleri üzerine çalışmaktadır.
 

3. ÇAĞDAŞ TÜRKİYE’DE BÜROKRASİ
Daha çok zihinlerde olumsuzluk çağrıştıran bürokrasinin ve bürokratların Türk Kamu Yönetimi içindeki yeri nedir? Siyasilerin aldığı kararları tarafsızlık esasına göre yürüten profesyoneller bu kararların ne ölçüde belirleyicisidirler? İşleri önceden belirlenmiş kurallara göre yürütmesi gerekenler bu kuralları yok sayabilir mi, ya da kendileri kural koyabilir mi, bu kuralları esnetebilir mi? Bu derste, toplumsal sistemin düzenli ve ahenkli olarak devam etmesi için rutin işlerin sistemli ve aralıksız olarak işlemesinden birinci derecede sorumlu olan bürokrasi ve bürokratların mevcut yapı içindeki yeri, seçilmeleri, yetiştirilmeleri ile çalışmaları pratik örneklerden yola çıkılarak işlenecektir.

Öğretim Görevlisi: Dr. Zeynel Koç

Haftalık Ders Planı
1. Devletin Genel Yapısı ve Devlet Erki’nin Kullanımı
2. Bürokratların Kamu Yönetimi İçindeki Yeri
3. Cumhuriyet Döneminde Bürokrasinin Gelişimi
4. Fonksiyonel Ayrım: Ekonomi Bürokrasisi
5. Fonksiyonel Ayrım: Güvenlik Bürokrasisi ve Askeri Bürokrasi
6. Fonksiyonel Ayrım: Yargı Bürokrasisi
7. Fonksiyonel Ayrım: Hariciye Bürokrasisi
8. Fonksiyonel Ayrım: Teknik Bürokrasi
9. Bürokrasi-Siyaset İlişkisi
10. Merkezi Bürokrasi / Yerel Bürokrasi
11. Bürokrasi İşlere Nasıl Engel Olur?
12. Nasıl Oluyor da Adamını Bulunca Oluyor?
13. Koordinasyon ve Hedef
14. Onlarsız da Olur mu?

Dr. Zeynel KOÇ
1987 yılında İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümünden mezun oldu. Uzun yıllar Maliye Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı ve TRT Genel Müdürlüğünde yönetici olarak görev yaptı. Doktorasını 2007 yılında Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Mali Hukuk Anabilim Dalında tamamladı. 1996-1997 yıllarında ABD’de University of Akron’da denetim standartları konusunda; 2001 yılında İngiltere’de University of Westminister’da uluslararası ilişkiler konusunda çalışmalar yaptı. Türk Hava Kurumu Üniversitesinde yardımcı doçent olarak çalıştı. Gazi, Kırklareli ve İstanbul Üniversitelerinde küreselleşme, iletişim, vergi hukuku ve sivil toplum kuruluşlarında mali mevzuat konularında dersler verdi. Taşınmaz Kültürel Miras Yönetimi ve Mali Teşvikler adlı bir kitabı ve çeşitli dergilerde mali konulara dair yayımlanmış makaleleri bulunmaktadır.

 
4. TÜRKİYE’DE DEVLET VE MERKEZ-ÇEVRE İLİŞKİLERİ
Modern devletten söz ettiğimizde birçok belirleyenle birlikte merkezileşmeyi de düşünürüz. Bu ders çerçevesinde ilk aşamada söz konusu merkezileşme süreci farklı örneklerden hareketle ve farklı boyutlarıyla ele alınacak, ardından E. Shils’in geliştirmiş olduğu ve Ş. Mardin’in Türkiye’yi anlamak için bir “anahtar” olarak kullandığı “merkez-çevre” yaklaşımı üzerinde durulacak, bu yaklaşımın katkıları ve sınırları tartışılacaktır. Bu çerçevede İmparatorluktan Cumhuriyet dönemine ve günümüze kadar uzanan tarihsel süreçte Türkiye’deki kurum ve değerler incelenecektir.

Öğretim Görevlisi: Doç. Dr. H. Özgür Adadağ

Haftalık Ders Planı
1. Modern Devlet I: Feodal Yapıdan Merkezileşmeye

2. Modern Devlet II: Kurumsal Merkezileşme
3. Modern Devlet III: Toplumu ve toprağı okunur kılmak
4. Modern Devletin bir Model olarak Yayılması
5. Farklı Örnekleriyle Merkezileşme
6. Merkez-Çevre Yaklaşımı
7. Türkiye’de Merkez-Çevre Yaklaşımı
8. Merkez-Çevre Literatürü hakkında Genel Değerlendirme
9. Osmanlı İmparatorluğu’na Merkez-Çevre İlişkileri açısından Bakmak I
10. Osmanlı İmparatorluğu’na Merkez-Çevre İlişkileri açısından Bakmak II: Tespitler, Eleştiriler
11. Cumhuriyetin İlk Dönemine Merkez-Çevre İlişkileri açısından Bakmak I
12. Cumhuriyetin İlk Dönemine Merkez-Çevre İlişkileri açısından Bakmak II: Tespitler, Eleştiriler
13. Bugünün Türkiyesi’ne Merkez-Çevre İlişkileri açısından Bakmak I
14. Bugünün Türkiyesi’ne Merkez-Çevre İlişkileri açısından Bakmak II: Tespitler, Eleştiriler

Doç. Dr. H. Özgür ADADAĞ
Galatasaray Lisesi (1991) ve Marmara Üniversitesi Fransızca Kamu Yönetimi Bölümünden (1996) mezun oldu. Yüksek lisans (1999) ve doktorasını (2006) École des hautes études en sciences sociales’de (EHESS-Paris) tamamladı. 2014 yılında doçent oldu. Galatasaray Üniversitesi Siyaset Bilimi Bölümünde öğretim üyesi olarak çalışmaktadır. Çalışmaları siyasi tarih, siyaset sosyolojisi, Osmanlı-Türk modernleşmesi, sinema-siyaset ilişkisi ve küreselleşme alanlarında yoğunlaşmaktadır.
 

5. ÇAĞDAŞ İDEOLOJİLER VE YENİ TOPLUMSAL HAREKETLER
Toplumsal hareketler, modern siyasal sistemlerin önemli unsurlarından biridir. Kitlenin siyasal gücünün tarih sahnesinde boy vermeye başlamasından itibaren değişimin ya da değişime direncin en önemli aktörleri haline gelmişlerdir. Liberal demokrasiden Marksizme, Faşizmden postmodern kültüre kadar bütün siyasal ve düşünsel yönelimlerin eylemlilik biçimlerinde ve toplumsallaşma yollarında etkindirler. 1960’lı yıllardan sonra da siyaset ve düşünce dünyasındaki postmodern çeşitlenmeye paralel olarak toplumsal hareketlerde de “yeni”lik tartışması gündeme gelmiştir. Çağdaş İdeolojiler ve Yeni Toplumsal Hareketler dersinde toplumsal hareketlerin modern dönemde siyasal ve düşünsel yönelimlerle paralel gelişimi gösterildikten sonra günümüzü etkileyen biçimleri konu edilecektir.

Öğretim Görevlisi: Dr. Öğr. Üyesi Aynur Erdoğan Coşkun

Haftalık Ders Planı
1. Toplumsal Hareketlerin Ortaya Çıkışı
2. Liberal Demokrasi ve Oy Verme Hareketi
3. Kolektif Davranış Kuramı
4. Marksist Teori ve Sistem Karşıtı Hareketler
5. Milliyetçilik ve Bağımsızlık Mücadeleleri
6. 1960’lar: Gündelik Hayatın Politizasyonu
7. Kaynak Mobilizasyonu Kuramı
8. Yeni Toplumsal Hareketler Yaklaşımı
9. Feminist Teori ve Feminist Hareket
10. Neoliberalizm ve Karşı Küreselleşme Hareketi
11. Ekolojik Yönelimler ve Çevre Hareketi
12. Dini Toplumsal Hareketler
13. Batı-dışı Toplumlarda Toplumsal Hareketler
14. Türkiye’de Toplumsal Hareketler

Dr. Öğr. Üyesi Aynur ERDOĞAN ÇOŞKUN
2006 yılında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyoloji ve Tarih Bölümlerinden mezun oldu. Yüksek lisansını 2009’da İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalında yaptıktan sonra doktorasını aynı kurum çatısı altında “Yurt Dışı Eğitim ve Türk Modernleşmesi” başlıklı tez çalışmasıyla 2013 yılında tamamladı. 2013’ten bu yana İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümünde öğretim üyesi olarak görev yapan Erdoğan toplumsal hareketler, din sosyolojisi, sosyoloji teorisi ve bilim/teknoloji-kültür ilişkisi gibi konularda çalışmalarına devam etmektedir.

 
6. BİLİMSEL ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ VE YAYIN ETİĞİ
Dersin amacı; genel olarak bilimsel araştırmalarda öne çıkan yöntemsel ve kuramsal eğilimleri tartışmak, ayrıca öğrencileri toplumsal araştırmaların temel ilkeleri hakkında bilgilendirmektir.

Öğretim Görevlisi: Prof. Dr. Yücel Bulut

Haftalık Ders Planı
1. Giriş
2. Bilimsel Araştırmanın Doğası
3. Araştırma Modelleri (Boylamsal, Betimsel)
4. Araştırma Yöntemleri: Nicel Yöntemler
5. Araştırma Yöntemleri: Nitel Yöntemler
6. Araştırma Tasarımı
7. Saha Araştırma Teknikleri I
8. Saha Araştırma Teknikleri II
9. Literatür Taraması ve Yazımı
10. Kaynakların Sosyal Araştırmada Kullanımı: Referans Sistemleri
11. Kitap Değerlendirmesi Yazımı
12. Araştırmada Etik İlkeler, İntihal Programları
13. Araştırma Yazımı ve Sunumu Hazırlama
14. Genel Değerlendirme

Prof. Dr. Yücel BULUT
1966 Gümüşhane doğumludur. 1989’da İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümünden mezun oldu. Aynı bölümde 1993 yılında “‘Türk Dostları’ Pierre Loti ve Claude Farrère” başlıklı yüksek lisans tezini, 2000 yılında ise “1945 Sonrasında Oryantalizme Yöneltilmiş Eleştirilerin Değerlendirilmesi” başlıklı teziyle doktorasını tamamladı. Hâlen aynı bölümde öğretim üyesi olarak çalışmakta, ayrıca Göç ve Göçmen Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü görevini yürütmektedir. Başlıca ilgi alanları sosyal teori, kimlik, oryantalizm, kültür incelemeleri ve göçtür.

...

2019-2020  Eğitim-Öğretim Yılı Güz Yarıyılı Siyaset Sosyolojisi Yüksek Lisans Ders Programı

-SİYASET SOSYOLOJİSİ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI OKUMA LİSTESİ-

• Abadan-Unat, N; Sarıbay, A. Y. (1986). “Siyaset Sosyolojisi: Geçmişi, Kapsamı, Türkiye’deki Gelişim Çizgisi ve İlgi Alanlarına Bir Bakış”, Türkiye’de Sosyal Bilim Araştırmalarının Gelişimi (der. Sevil Atauz), Ankara, Türk Sosyal Bilimler Derneği.
• Althusser, L. (2006). İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları. Ankara: İthaki Yayınları.
• Anderson, B. (2015). Hayali Cemaatler (2. b.). (İ. Savaşır, Trad.) İstanbul: Metis Yayınları.
• Aron, R. (2017). Sosyolojik Düşüncenin Evreleri (10. b.). (K. Alemdar, Çev.) İstanbul: Kırmızı Yayınları.
• Bottomore, T. B. (2000). Seçkinler ve Toplum. (E. Mutlu, Trad.) İstanbul: Gündoğan Yayınları.
• Bourdieu, P. (2015). Devlet Üzerine. (A. Sümer, Çev.) İstanbul: İletişim Yayınları.
• Caymaz, B. (2008). Türkiye'de Vatandaşlık Resmi İdeoloji ve Yansımaları, İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Duverger, M. (1998). Siyaset Sosyolojisi. (Ş. Tekeli, Çev.) İstanbul: Varlık Yayınları.
• Elias, N. (2015). Uygarlık Süreci II (6. b.) (E. Özbek, Çev.) İstanbul: İletişim Yayınları.
• Elias, N. (2016). Uygarlık Süreci I (9. b.). (E. Ateşman, Çev.) İstanbul: İletişim Yayınları.
• Ernest, G. (2018). Uluslar ve Ulusçuluk (3. b.). (G. Özdoğan, & B. Behar, Trads.) İstanbul: Hil Yayınları.
• Foucault, M. (2005). “Yönetimsellik”, Entelektüelin Siyasi İşlevi: Seçme Yazılar I, İstanbul, Ayrıntı Yayınları.
• Foucault, M. (2014). Güvenlik, Toprak, Nüfus ; College De France Dersleri 1977-1978, (F. Taylan, Çev.) İstanbul : Bilgi Üniversitesi Yayınları. 
• Kenneth, B. (2010) “İlerleme, Gelişme ve Evrim Kuramları”, Sosyolojik Çözümlemenin Tarihi (der. Tom Bottomore & Robert Nisbet), İstanbul: Kırmızı Yayınları.
• Leca, J. (1998). Uluslar ve Milliyetçilikler (S. İdemen, Çev). İstanbul: Metis Yayınları.
• Mardin, Ş. (2003). İdeoloji. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Marshall, T. H., & Bottomore, T. B. (2000). Yurttaşlık ve Toplumsal Sınıflar. (A. Kaya, Çev.) İstanbul: Gündoğan Yayınları.
• Mills, C. W. (2017). İktidar Seçkinleri. (Ü. Oskay, Çev.) Ankara: İnkılap Kitabevi.
• Nisbet, Robert A. (1970) “Developmentalism”, Theoretical Sociology, Perspectives and Developmentes, (der. John C McKinney & Edward A. Tiryakian), Meredith Corporation.
• Nisbet, R. (2013). Sosyolojik Düşünce Geleneği. (Y. Kaplan, Çev.) İstanbul: Paradigma Yayınları.
• Ökten, Nazlı (2014). “Devlet Üzerine: Son Bir Hesaplaşma”, Cogito, Sayı:76, s. 79-88.
• Pareto, V. (2006). Seçkinlerin Yükselişi ve Düşüşü-Kuramsal Bir Sosyoloji Uygulaması (M. Z. Doğan, Çev) İstanbul: Doğu Batı Yayınları.
• Sarıbay, A. Y. (1994). Siyasal Sosyoloji (4. b.). İstanbul: Der Yayınları.
• Schmitt, C. (2016). Siyasi İlahiyat (5. b.). (E. Zeybekoğlu, Çev.) Ankara: Dost Kitabevi.
• Schmitt, C. (2018). Siyasal Kavramı (éd. 4.). (E. Göztepe, Trad.) İstanbul: Metis Yayınları.
• Scott, James C. (2008). Devlet Gibi Görmek, (N. Erdoğan, Çev.), İstanbul: Versus Kitap.
• Skocpol, T. (1979). Devletler ve Toplumsal Devrimler. (E. Türközü, Çev.) Ankara: İmge Kitabevi.
• Skocpol, T. (ed.).(2000). Tarihsel Sosyoloji. (A. Fethi, Çev.) İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Skocpol, T. (2004). Devletler ve Toplumsal Devrimler (E. Türközü, Çev). Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
• Üstel, F. (2016). “Makbul Vatandaş’’ın Peşinde : II. Meşrutiyet'ten Bugüne Vatandaşlık Eğitimi (7. b.). İstanbul : İletişim Yayınları.
• Vergin, N. (2017). Siyasetin Sosyolojisi (15. b.). İstanbul: Doğan Kitap.
• Weber, M. (2004) “Meslek olarak Siyaset”, Sosyoloji Yazıları, İstanbul: Deniz Yayınları.
• Weber, M. (2012). Ekonomi ve Toplum (Cilt I). İstanbul: Yarın Yayıncılık.

PDF için tıklayınız.