2008’de Fransa’da EHESS’te savunduğu doktora tezinde Iraklı transit göçmenler, sosyal ağlar ve göç politikalarının etkileşimini inceleyen, yüksek lisansta ise ODTÜ Sosyoloji’de “kentsel ayrışma ve kapalı siteler” üzerine çalışan Danış, Boğaziçi Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Sosyoloji bölümü mezunu.

Konuşmasına göç çalışmaları için de başlangıç olabileceği düşüncesiyle kent sosyolojisi literatürüne ve özellikle de Chicago Okulu’na dair bilgilerle başlayan Danış, 1840 yılı itibariyle 5.000 nüfuslu bir şehrin 1890 yılında 1 milyonluk nüfusa erişmesi ve karşılaş

ılan güçlüklerin neticesinde ortaya çıkan bir kent sosyolojisi yaklaşımı olarak Chicago Okulu’nu değerlendirmeye tabi tuttu. Konuşmacıya göre, göç, etnik gruplar, suç, gettolar vb. olgulara odaklanan Chicagolu sosyal bilimciler, yaşadıkları kenti bir nevi toplum mühendisi tavrıyla yorumlama çabasındaydılar. Bu bağlamda “entegrasyon”un (başka bir tabirle “asimilasyon”un) karşısına konumladıkları “toplumsal çözülme” (social disorganization) kavramını geliştiren Okul, göçe ilişkin olarak melez, çifte aidiyet taşıyan ve marjinal bir insan algısı ortaya koydu.

Chicago Okulu’nun nitel çalışmalarını oldukça faydalı bulduğunu söyleyen Danış, daha sonraki dönemde, Amerikan sosyolojisinde nicel araştırmanın, egemenliğini kurmasıyla birlikte bu tür çalışmalara nadiren rastlandığını vurguladı. Danış’ın Okul’a yönelik iki eleştirisi; (1) göçün “çözülme” kavramı ekseninde, toplumsal ayrışma merkezli ele alınması ve (2) göç ve kentin ekolojik çerçevede kavramsallaştırılması yani meselenin tarihsel, iktisadi, toplumsal ve en çok da siyasi boyutlarının ihmal edilmesi, başka bir deyişle devletin politik aktör olma olgusunun göz ardı edilmesi noktalarında odaklandı.

Konuşmasına 2002 yılında İstanbul’un Elmadağ semtindeki Iraklı Keldaniler üzerine yaptığı çalışmasını anlatarak devam eden Danış, aynı zamanda etnik bir grup da teşkil eden Iraklı Hıristiyan bir halk olan Keldanilerin, Saddam zamanı ve sonrasındaki ABD işgaliyle beraber yurtlarından kopup transit bir geçiş noktası olarak İstanbul’a geldiklerini belirtti. Danış, çalışmasında İstanbul’da hem (diğer Iraklı Müslüman göçmen Araplardan farklı olarak) dinî anlamda hem de (Iraklı Türkmen göçmenlerden farklı olarak) etnik anlamda “öteki” konumundaki Iraklı Keldanilerin kentte nasıl bir toplumsal ilişkiler ağı geliştirdiklerini incelediğini ve Chicago Okulu’nun aksine, çözülme-asimilasyon geriliminin ötesinde bir yol tutturduklarını tespit ettiğini anlattı. Suçun göçle beraber artan bir olgu olmadığını ve göç hareketleri içerisinde azımsanmayacak denli etkili bir devlet (f)aktörünün olduğunu söyleyen Doç. Dr. Didem Danış, İstanbul gibi bir kentin, hemşerilik gibi bambaşka sosyal grup ve kurumlarla çok farklı türden “parçalı entegrasyon”lara da imkân sağladığını belirterek konuşmasını tamamladı.

---

Doç. Dr. Didem Danış 2005 yılından beri Galatasaray Üniversitesi Sosyoloji Bölümü'nde çalışmaktadır. Lisans derecesini Boğaziçi Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Sosyoloji Bölümlerinde, yüksek lisansını ODTÜ sosyolojide tamamlamıştır. Yüksek lisans tezinde kentsel ayrışma ve kapalı siteler konusunu ele almıştır. 1998-2002 arasında Bilgi Üniversitesi'nde araştırma görevlisi olarak çalıştıktan sonra doktora eğitimine Fransa'da EHESS'te devam etmiştir. 2008'te savunduğu doktora tezinde Iraklı transit göçmenler, sosyal ağlar ve göç politikalarının etkileşimini incelemiştir. 2011 yılında doçent olmuştur. Didem Danış'ın uzmanlık alanları olan kent, göç ve nüfus sosyolojisi dallarında çeşitli yayınları bulunmaktadır. Başlıca yayınları şunlardır:

- Verda İrtiş'le beraber derlediği Entegrasyonun Ötesinde: Türkiye’den Fransa’ya Göç ve Göçmenlik Halleri (İstanbul Bilgi Üniv. Yay. 2008);

-Migration de Transit et Réseaux Sociaux : le cas des migrants irakiens en Turquie, (Editions Universitaires Européennes, 2010)

- Ayşe Parla ile beraber “Nafile Soydaşlık: Irak ve Bulgaristan Türkleri Örneğinde Göçmen, Dernek, Devlet” Toplum ve Bilim, N. 114, ss.131-158

-“Küreselleşme, Ulusötesi Göç ve Ulus-Devlet”, Küreselleşme ve Demokrasi: Küreselleşmenin Farklı Yüzleri, (Der.) C. Yıldızcan ve Ö. Adadağ, Dipnot Yayınları, 2011

-“Transit Göçte Ulusötesi Dini Ağlar: İstanbul’da Iraklı Keldani Katolik Göçmenler”, Kökler ve Yollar: Türkiye’de Göç Süreçleri (Der.) Ayhan Kaya & Bahar Şahin, İstanbul Bilgi Üniversitesi yayınları, 2007

- Jean-François Pérouse ile beraber "Zenginliğin Mekanda Yeni Yansımaları:İstanbul’da Güvenlikli Siteler”, Toplum ve Bilim, No.104, 2005